Cháu có được hưởng di sản thừa kế của ông bà không ?
Trả lời:
Luật Hôn nhân và gia đình 2014, tại Điều 66 quy định về việc giải quyết tài sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết như sau:
1. Khi một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.
2. Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Theo đó, căn nhà của ông bà nội bạn là tài sản chung của ông bà nên khi ông chết, bà sẽ là người quản lý tài sản chung đó và trường hợp này không có di chúc và những người thừa kế khác cũng không chỉ định người nào khác quản lý di sản. Nay hai cô của bạn (tức con đẻ của ông bà bạn) về đòi bán căn nhà để chia số tiền bán được thì theo quy định việc này sẽ được giải quyết theo quy định về pháp luật thừa kế.
Đối với tài sản là căn nhà chung của ông bà thì hai cô của bạn chỉ có quyền yêu cầu chia di sản đối với phần tài của ông trong khối tài sản chung đó mà không có quyền đối với cả căn nhà. Vì căn nhà là tài sản chung của ông bà, nên theo nguyên tắc tài sản này sẽ được chia đôi, sau đó phần tài sản của ông sẽ tiếp tục được chia thừa kế theo pháp luật về thừa kế.
Xác định người thừa kế đối với phần di sản của ông nội bạn:
Thừa kế theo hàng thừa kế: Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định thừa kế theo hàng thừa kế như sau:
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Theo quy định trên, hàng thừa kế thứ nhất của ông nội bạn gồm: vợ (bà nội bạn); các con đẻ của ông( hai cô của bạn). Bạn thuộc hàng thừa kế thứ hai, và do hàng thừa kế thứ nhất vẫn còn những người thừa kế còn sống nên bạn không thuộc trường hơp được hưởng thừa kế theo hàng thừa kế của người chết.
Ngoài ra, Điều 652 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về thừa kế thế vị như sau:
Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.
Theo quy định này, cháu sẽ được hưởng một phần di sản từ di sản của ông để lại khi bố của người cháu đó chết trước hoặc cùng thời điểm với ông, như vậy nếu bố chết sau thời điểm ông chết thì cháu sẽ không được hưởng phần di sản mà bố cháu được hưởng nếu còn sống. Do đó, trong trường hợp của bạn, bố bạn mất sau khi ông bạn mất nên bạn không thuộc đối tượng được hưởng thừa kế theo quy định về thừa kế thế vị.