1. Đương nhiên mất quốc tịch

Đương nhiên mất quốc tịch là không còn quốc tịch của một quốc gia theo điều kiện mất quốc tịch được quy định trong luật của quốc gia đó.

Người đương nhiên mất quốc tịch do nhiều nguyên nhân như gia nhập quốc tịch nước ngoài, phục vụ trong quân đội nước ngoài, tham gia vào bộ máy nhà nước của nước ngoài.

Với quy định đương nhiên mất quốc tịch, đương sự khó có thể bị rơi vào tình trạng hai hay nhiều quốc tịch ngay cả khi họ không xin thôi quốc tịch cũ của mình. Nhưng mặt hạn chế của quy định này là nếu pháp luật không quy định cụ thể các điều kiện kèm theo, đương sự có thể bị rơi vào tình trạng không quốc tịch trong trường hợp họ chưa nhận được quốc tịch mới mà đã đương nhiên mất quốc tịch cũ.

- Việc mất quốc tịch của một công dân xảy ra khi người đó ở vào những trường hợp mà pháp luật đã có những quy định từ trước.

Pháp luật của các nước trên thế giới thường quy định những trường hợp cụ dẫn đến hệ quả pháp lý mất quốc tịch của đương sự khi họ thực hiện một trong các hành vi sau đây:

- Gia nhập quốc tịch nước khác

- Phục vụ trong lực lượng vũ trang nước ngoài

- Tham gia vào bộ máy nhà nước của quốc gia khác,...

Như vậy, đương nhiên mất quốc tịch là trường hợp công dân của một quốc gia bị mất quốc tịch một cách mặc nhiên chứ không phải là hành vi trừng phạt từ nhà nước.

2. Các trường hợp mất quốc tịch Việt Nam

Theo Điều 26 Luật Quốc tịch Việt Nam quy định các trường hợp mất quốc tịch Việt Nam bao gồm:

“- Được thôi quốc tịch Việt Nam (có đơn xin thôi quốc tịch Việt Nam);

- Bị tước quốc tịch Việt Nam; Trẻ sơ sinh bị bỏ rơi, trẻ em được tìm thấy trên lãnh thổ Việt Nam mà không rõ cha mẹ là ai và có quốc tịch Việt Nam mà chưa đủ 15 tuổi thì không còn quốc tịch Việt Nam trong trường hợp tìm thấy cha mẹ mà cha mẹ chỉ có quốc tịch nước ngoài hoặc chỉ tìm thấy cha hoặc mẹ mà người đó chỉ có quốc tịch nước ngoài;

- Mất quốc tịch trong trường hợp thay đổi quốc tịch của con chưa thành niên khi cha mẹ được nhập, trở lại hoặc thôi quốc tịch Việt Nam; Mất quốc tịch theo điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.”